Theo đó, thực hiện Chương trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2020 thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam chủ trì xây dựng “Thông tư quy định kỹ thuật công tác khai đào công trình; lấy mẫu trong công trình khoan, khai đào”. Đến nay, Dự thảo Thông tư đã được Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam hoàn thành, được Vụ Pháp chế, Vụ Khoa học và Công nghệ thẩm định.
Về sự cần thiết ban hành Thông tư
Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa có Thông tư quy định kỹ thuật về công tác khai đào công trình và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào để làm cơ sở thực hiện cũng như quản lý theo pháp luật.
Qua thực tế công tác điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản đã bộc lộ nhiều vấn đề về tiêu chuẩn kỹ thuật và sự thiếu thống nhất về kỹ thuật trong thực hiện công trình khai đào và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào.
Việc ban hành Thông tư là cơ sở để xây dựng định mức kinh tế, kỹ thuật đối với công trình khai đào và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào.
Từ các vấn đề nêu trên, thực tế đòi hỏi phải xây dựng để ban hành Quy định kỹ thuật về công tác khai đào công trình và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào vừa có hiệu lực pháp luật, vừa chi tiết, cụ thể phù hợp công tác điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản.
Nội dung chính của Thông tư là quy định kỹ thuật trong quá trình thực hiện công tác khai đào công trình và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào gồm các điều, khoản chi tiết về yêu cầu kỹ thuật, an toàn lao động trong thi công các công trình khai đào công trình và yêu cầu kỹ thuật trong lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào trong các đề án điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản.
Phạm vi điều chỉnh
Thông tư này quy định kỹ thuật công tác khai đào công trình và lấy mẫu tại các công trình khai đào trong điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản.
Thông tư này không quy định về công tác địa vật lý, địa chất thủy văn có liên quan đến thực hiện công trình khai đào. Việc thực hiện công tác này tuân thủ theo quy định của pháp luật về khoáng sản và pháp luật khác có liên quan.
Đối tượng áp dụng
Thông tư này áp dụng đối với các cơ quan quản lý nhà nước về địa chất và khoáng sản, các tổ chức, cá nhân có liên quan đến công tác điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản.
Quá trình xây dựng Thông tư
Để xây dựng Dự thảo Thông tư, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Quyết định số 375/QĐ-BTNMT ngày 10 tháng 02 năm 2020 thành lập Tổ soạn thảo Thông tư gồm 17 thành viên.
Tổ soạn thảo đã tiến hành thu thập, đánh giá các tài liệu, văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến việc xây dựng Thông tư, xác định những vấn đề còn tồn tại cần thiết phải xây dựng.
Để hoàn chỉnh nội dung Thông tư, Tổng cục đã tổ chức 02 Hội thảo: ngày 16 tháng 02 năm 2020 và ngày 10 tháng 6 năm 2020 có sự tham dự của Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường; các đơn vị trực thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam để lấy ý kiến góp ý và chỉnh sửa, hoàn thiện dự thảo. Ngoài ra Tổ soạn thảo định kỳ tiến hành họp với sự tham gia của các chuyên gia thuộc các chuyên ngành khác nhau.
Tổ soạn thảo đã tiếp thu các góp ý của các đại biểu tại các Hội thảo và các tổ chức, cá nhân để bổ sung, hoàn chỉnh Dự thảo Thông tư.
Dự thảo Thông tư sau khi được chỉnh sửa đã được đăng website của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Cổng thông tin điện tử Chính phủ từ ngày 28 tháng 7 năm 2020 đến ngày 28 tháng 9 năm 2020 để lấy ý kiến góp ý rộng rãi của các tổ chức, cá nhân liên quan.
Sau thời gian 2 tháng, Tổng cục đã nhận được Văn bản số 600/TTĐT-DLĐT ngày 21 tháng 9 năm 2020 của Cổng thông tin điện tử Chính phủ về việc Góp ý dự thảo văn bản pháp luật. Theo đó, thông báo không nhận được ý kiến góp ý nào của công dân, tổ chức đối với Dự thảo Thông tư.
Tổng cục đã gửi Dự thảo Thông tư lấy ý kiến góp ý của các đơn vị liên quan gồm: Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng; Hiệp hội Doanh nghiệp Địa chất và khoáng sản Việt Nam; Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam; Trường Đại học Mỏ - Địa chất; các đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường; các đơn vị trực thuộc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam.
Trên cơ sở các ý kiến đóng góp, Tổ soạn thảo đã chỉnh sửa hoàn thiện dự thảo Thông tư, trình Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định.
Vụ Khoa học và Công nghệ đã có Văn bản thẩm định số 596/KHCN ngày 22 tháng 10 năm 2020 và Vụ Pháp chế có Văn bản thẩm định số 23/PC-XD&PBGDPL ngày 04 tháng 11 năm 2020. Tổng cục đã tiếp thu và chỉnh sửa, hoàn thiện Dự thảo Thông tư. Nội dung giải trình, tiếp thu các ý kiến góp ý đối với Dự thảo Thông tư được trình bày trong báo cáo giải trình tiếp thu ý kiến kèm theo Tờ trình.
Kết cấu và nội dung cơ bản của Thông tư
Dự thảo Thông tư gồm 03 chương, 02 mục, 19 Điều:
Chương I: NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi điều chỉnh
Điều 2. Đối tượng áp dụng
Điều 3. Giải thích từ ngữ
Chương II: CÔNG TÁC KHAI ĐÀO CÔNG TRÌNH VÀ LẤY MẪU ĐỊA CHẤT, KHOÁNG SẢN TẠI CÔNG TRÌNH KHAI ĐÀO
Mục 1: CÔNG TÁC KHAI ĐÀO CÔNG TRÌNH
Điều 4. Yêu cầu chung trong khai đào công trình
Điều 5. Công tác chuẩn bị trước khi thi công
Điều 6. Thi công công trình dọn sạch vết lộ, công trình hố
Điều 7. Thi công công trình hào
Điều 8. Thi công công trình giếng
Điều 9. Thi công công trình lò
Điều 10. Chiếu sáng trong giếng, lò có chiều sâu từ 10m trở lên
Điều 11. Kết thúc thi công công trình
Mục 2: CÔNG TÁC LẤY MẪU ĐỊA CHẤT, KHOÁNG SẢN TẠI CÔNG TRÌNH KHAI ĐÀO
Điều 12. Yêu cầu chung về công tác lấy mẫu tại công trình khai đào
Điều 13. Mẫu cục
Điều 14. Mẫu rãnh.
Điều 15. Mẫu điểm, mẫu rãnh điểm, mẫu lưới điểm
Điều 16. Mẫu bóc tầng
Điều 17. Mẫu khối
Chương III: ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH
Điều 18. Hiệu lực thi hành
Điều 19. Tổ chức thực hiện
Tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý, ý kiến thẩm định
Các đơn vị được gửi lấy ý kiến đều cơ bản nhất trí với nội dung Dự thảo Thông tư. Một số ý kiến góp ý đều được Tổng cục tiếp thu, bổ sung, chỉnh sửa hoàn thiện Dự thảo.
Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Pháp chế đã thẩm định và đã có các Văn bản số 596/KHCN ngày 22 tháng 10 năm 2020, Văn bản thẩm định số 23/PC-XD&PBGDPL ngày 04 tháng 11 năm 2020. Các ý kiến tại văn bản thẩm định cơ bản nhất trí với Dự thảo Thông tư. Một số ý kiến cụ thể, Tổ soạn thảo đã tiếp thu, bổ sung, chỉnh sửa trong Dự thảo Thông tư và có báo cáo giải trình chi tiết kèm theo.
Những vấn đề xin ý kiến
Về tên của Thông tư: Quyết định số 3116/QĐ-BTNMT ngày 05 tháng 12 năm 2019 của Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt chương trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2020 thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tên của Thông tư là "Quy định kỹ thuật công tác khai đào công trình; lấy mẫu trong các công trình khoan, khai đào". Tuy nhiên, trong quá trình soạn thảo Thông tư, tiếp thu ý kiến thẩm định của Vụ Pháp chế, Vụ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan, đơn vị liên quan, Tổng cục nhận thấy cần thiết đổi tên thành “Quy định kỹ thuật công tác khai đào công trình và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào” để đảm bảo tính thống nhất giữa công tác lấy mẫu với các quy định kỹ thuật trong công tác khai đào công trình quy định trong Thông tư này. Vì vậy, Tổng cục đề nghị điều chỉnh tên của thông tư là: “Quy định kỹ thuật công tác khai đào công trình và lấy mẫu địa chất, khoáng sản tại công trình khai đào”.
Từ những vấn đề nêu trên, việc ban hành Thông tư là có đủ cơ sở pháp lý và cần thiết cho công tác quản lý và tổ chức thực hiện các đề án điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản.