Nhằm thực hiện có hiệu quả và bền vững tiêu chí môi trường, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2016 - 2020 được nêu tại Quyết định số 712/QĐ-TTg, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ động xây dựng và phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Điều phối NTM Trung ương xây dựng các văn bản về tiêu chí và hướng dẫn thực hiện tiêu chí, chương trình, cụ thể:
Trực tiếp xây dựng và ban hành theo thẩm quyền các hướng dẫn thực hiện một số chỉ tiêu thuộc tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm; hướng dẫn tiêu chí môi trường trong xây dựng xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018 - 2020 theo trách nhiệm được phân công tại khoản 1 Điều 2 Quyết định số 691/QĐ-TTg ngày 05/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ, góp phần hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách và văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình giai đoạn 2016 - 2020.
Phối hợp, tham gia xây dựng các văn bản theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo/Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Văn phòng Điều phối NTM Trung ương) như: Quyết định số 69/BNN-VPĐP ngày 09/01/2017 của Bộ Nông ngiệp và Phát triển nông thôn ban hành Sổ tay hướng dẫn thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020; Thông tư số 35/2016/TT-BNNPTNT ngày 26/12/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn thực hiện tiêu chí huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020; Quyết định số 712/QĐ-TTg ngày 26/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thí điểm hoàn thiện và nhân rộng mô hình bảo vệ môi trường (BVMT) trong xây dựng NTM tại các xã khó khăn, biên giới, hải đảo theo hướng xã hội hóa, giai đoạn 2017 - 2020; Quyết định số 17/QĐ-TTg ngày 04/5/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thí điểm “Xây dựng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An trở thành huyện NTM kiểu mẫu theo hướng phát triển văn hóa gắn với du lịch, giai đoạn 2018 - 2025”; Quyết định số 490/QĐ-TTg ngày 07/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2018 - 2020; Quyết định số 1385/QĐ-TTg ngày 21/10/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hỗ trợ thôn, bản, ấp của các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2018 - 2020...
Căn cứ vào các định hướng chiến lược về BVMT và chức năng, nhiệm vụ được giao, trên cơ sở những khó khăn, vướng mắc từ quá trình thực hiện bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn vừa qua tại các địa phương, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nghiên cứu, đề xuất sửa đổi nội dung tiêu chí môi trường với các chỉ tiêu được định lượng và cụ thể hóa nhằm bổ sung, hoàn thiện để ban hành bộ tiêu chí quốc gia về NTM cho giai đoạn 2021 - 2025 phù hợp với tính chất đặc thù kinh tế, văn hóa, xã hội của từng vùng, miền địa phương cụ thể, trong đó, có những tiêu chí áp dụng thống nhất trên toàn quốc và những tiêu chí do địa phương quy định cụ thể dựa trên các định hướng chiến lược theo từng ngành, lĩnh vực.
Nhằm thực hiện có hiệu quả và bền vững tiêu chí môi trường, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2016 - 2020 được nêu tại Quyết định số 712/QĐ-TTg, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ động xây dựng và phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Điều phối NTM Trung ương xây dựng các văn bản về tiêu chí và hướng dẫn thực hiện tiêu chí, chương trình, cụ thể:
Trực tiếp xây dựng và ban hành theo thẩm quyền các hướng dẫn thực hiện một số chỉ tiêu thuộc tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm; hướng dẫn tiêu chí môi trường trong xây dựng xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018 - 2020 theo trách nhiệm được phân công tại khoản 1 Điều 2 Quyết định số 691/QĐ-TTg ngày 05/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ, góp phần hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách và văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình giai đoạn 2016 - 2020.
Phối hợp, tham gia xây dựng các văn bản theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo/Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Văn phòng Điều phối NTM Trung ương) như: Quyết định số 69/BNN-VPĐP ngày 09/01/2017 của Bộ Nông ngiệp và Phát triển nông thôn ban hành Sổ tay hướng dẫn thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020; Thông tư số 35/2016/TT-BNNPTNT ngày 26/12/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn thực hiện tiêu chí huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020; Quyết định số 712/QĐ-TTg ngày 26/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thí điểm hoàn thiện và nhân rộng mô hình bảo vệ môi trường (BVMT) trong xây dựng NTM tại các xã khó khăn, biên giới, hải đảo theo hướng xã hội hóa, giai đoạn 2017 - 2020; Quyết định số 17/QĐ-TTg ngày 04/5/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thí điểm “Xây dựng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An trở thành huyện NTM kiểu mẫu theo hướng phát triển văn hóa gắn với du lịch, giai đoạn 2018 - 2025”; Quyết định số 490/QĐ-TTg ngày 07/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2018 - 2020; Quyết định số 1385/QĐ-TTg ngày 21/10/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hỗ trợ thôn, bản, ấp của các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2018 - 2020...
Căn cứ vào các định hướng chiến lược về BVMT và chức năng, nhiệm vụ được giao, trên cơ sở những khó khăn, vướng mắc từ quá trình thực hiện bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn vừa qua tại các địa phương, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nghiên cứu, đề xuất sửa đổi nội dung tiêu chí môi trường với các chỉ tiêu được định lượng và cụ thể hóa nhằm bổ sung, hoàn thiện để ban hành bộ tiêu chí quốc gia về NTM cho giai đoạn 2021 - 2025 phù hợp với tính chất đặc thù kinh tế, văn hóa, xã hội của từng vùng, miền địa phương cụ thể, trong đó, có những tiêu chí áp dụng thống nhất trên toàn quốc và những tiêu chí do địa phương quy định cụ thể dựa trên các định hướng chiến lược theo từng ngành, lĩnh vực.