Các vùng đất ngập nước của Việt Nam có vai trò quan trọng trong việc duy trì đa dạng sinh học, cung cấp dịch vụ hệ sinh thái bảo đảm cho phát triển bền vững, bao gồm các nguồn lợi thủy sản và nông nghiệp, hấp thu, dự trữ và điều tiết nước, điều tiết khí hậu, hạn chế lũ lụt, là nơi lắng đọng phù sa, hình thành đất và còn là nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng; là nơi nghỉ dưỡng, giải trí và đóng góp đáng kể trong sự phát triển của ngành du lịch. Chính phủ đã phê chuẩn Công ước Ramsar về bảo tồn các vùng đất ngập nước (sau đây gọi tắt là Công ước Ramsar) từ năm 1989 và ban hành các chính sách, quy định pháp luật nhằm tăng cường bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước ở Việt Nam.

Ngày 29/7/2019 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 66/2019/NĐ-CP về Bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước (sau đây viết tắt là Nghị định 66/2019/NĐ-CP) thay thế Nghị định số 109/2003/NĐ-CP ngày 23/9/2003 về Bảo tồn và phát triển bền vững các vùng đất ngập nước.

Nghị định 66/2019/NĐ-CP ra đời khẳng định các cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong quá trình thực thi Công ước Ramsar thông qua việc tạo hành lang pháp lý nhằm phát huy các giá trị, vai trò và chức năng của các vùng đất ngập nước Việt Nam trước các áp lực của sự phát triển kinh tế, xã hội và tác động của biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng khốc liệt trên toàn cầu. Nghị định số 66/2019/NĐ-CP quy định các chính sách cụ thể về quản lý các vùng đất ngập nước nói chung và các vùng đất ngập nước quan trọng theo yêu cầu của thực tiễn Việt Nam, hướng dẫn của Công ước Ramsar và phù hợp với xu thế phát triển của thế giới. Tuy nhiên, trong phạm vi của Nghị định này chưa hướng dẫn cụ thể các nội dung về thống kê, kiểm kê, phân loại đất ngập nước; quan trắc vùng đất ngập nước quan trọng; xây dựng báo cáo về vùng đất ngập nước; tổ chức hội đồng thẩm định hồ sơ dự án thành lập khu bảo tồn đất ngập nước; tổ chức quản lý khu bảo tồn đất ngập nước hoặc vùng đất ngập nước quan trọng nằm ngoài khu bảo tồn. Theo đó, các nội dung này được Chính phủ quy định giao trách nhiệm cho Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thực hiện tại điểm c khoản 1 Điều 31 Nghị định số 66/2019/NĐ-CP.

Do vậy, việc xây dựng Thông tư quy định các nội dung được giao tại điểm c khoản 1 Điều 31 Nghị định số 66/2019/NĐ-CP là hết sức cần thiết nhằm hỗ trợ công tác quản lý đất ngập nước, thực hiện đúng quy định của Nghị định 66/2019/NĐ-CP và triển khai hiệu quả Công ước Ramsar ở Việt Nam.

Thực hiện Quyết định số 3116/QĐ-BTNMT ngày 05/12/2019 của Bộ trưởng phê duyệt Chương trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2020 thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Môi trường đã phối hợp với các bên liên quan xây dựng dự thảo Thông tư quy định các nội dung được giao tại điểm c khoản 1 Điều 31 Nghị định số 66/2019/NĐ-CP ngày 29/7/2019 của Chính phủ về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước. Đến nay, dự thảo Thông tư này đã được hoàn thiện trên cơ sở tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý của các bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương và ý kiến thẩm định của Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường.