Đề xuất bổ sung quy định chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đối với trường hợp mua tài sản, công trình xây dựng trên đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm

Lĩnh vực đất đai 16/11/2020

Về việc bổ sung quy định chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đối với trường hợp mua tài sản, công trình xây dựng trên đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm và quy định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua công trình xây dựng trong các dự án kinh doanh bất động sản không phải là dự án phát triển nhà ở (Điều 32a và Điều 72 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP).

Quá trình thảo luận vẫn còn có ý kiến khác nhau về việc bổ sung quy định này trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai; cụ thể: 

Loại ý kiến thứ nhất đề nghị chưa nên quy định nội dung này trong dự thảo Nghị định do đây là nội dung mới bổ sung vào dự thảo Nghị định theo ý kiến đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, chưa được đánh giá kỹ lưỡng các tác động, chưa lấy ý kiến của các đối tượng có liên quan và chưa được Bộ Tư pháp thẩm định theo quy định; cần tiếp tục nghiên cứu và có thể quy định trong một nghị định riêng của Chính phủ. Cần sớm ban hành Nghị định này vì đã 02 lần lấy ý kiến của các Thành viên Chính phủ để giải quyết các vướng mắc, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. 

Loại ý kiến thứ hai cho rằng nên quy định nội dung này trong dự thảo Nghị định, tổ chức lấy ý kiến các Thành viên Chính phủ để ban hành.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị thực hiện theo loại ý kiến thứ hai vì các lý do sau đây: (i) Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản đã có quy định về quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất; mua, bán tài sản gắn liền với đất; điều kiện của bất động sản đưa vào kinh doanh; phạm vi kinh doanh bất động sản; quyền được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bên mua nhà, công trình xây dựng, các căn hộ, phần diện tích trong nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp nhiều mục đích sử dụng;…. Cụ thể: Điều 174 và Điều 175 Luật Đất đai quy định về quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bán, cho thuê tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền một lần cho cả thời gian thuê và cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm. Điều 11 Luật Kinh doanh bất động sản quy định trường hợp sử dụng đất được Nhà nước giao thì được đầu tư xây dựng nhà ở để bán, cho thuê, cho thuê mua; chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và trường hợp được Nhà nước cho thuê thì được đầu tư nhà ở để cho thuê; đầu tư xây dựng nhà, công trình xây dựng không phải là nhà ở để bán, cho thuê, cho thuê mua. Khoản 3 Điều 19 Luật Kinh doanh bất động sản quy định “bên mua nhà, công trình xây dựng, các căn hộ, phần diện tích trong nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp nhiều mục đích sử dụng được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. (ii) Thực tế trong thời gian qua tại nhiều dự án bất động sản, chủ đầu tư và người dân đã thỏa thuận mua bán và kinh doanh trong khi chưa có quy định cụ thể nên còn lúng túng trong cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Quy định của dự thảo Nghị định nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, thuận lợi cho cả người dân và doanh nghiệp trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, đặc biệt là việc cấp Giấy chứng nhận đối với trường hợp mua nhà, công trình xây dựng không phải là nhà ở trong các dự án đầu tư được Nhà nước cho thuê đất. Mặt khác, việc bổ sung quy định cũng sẽ tháo gỡ được khó khăn hiện nay đó là chưa có quy định về trình tự, thủ tục để chủ đầu tư thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận thay cho người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua nhà, công trình xây dựng hoặc người mua tự làm thủ tục đề nghị cấp Giấy chứng nhận trong các dự án kinh doanh bất động sản không phải dự án phát triển nhà ở. Quy định như dự thảo Nghị định là góp phần tạo điều kiện thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản