Xác định các giải pháp để đảm bảo an ninh nguồn nước

Lĩnh vực tài nguyên nước 03/09/2020

Phát biểu tại diễn đàn Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định những ý kiến của các đại biểu về vấn đề an ninh tài nguyên nước là hoàn toàn đúng đắn, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, ngành tài nguyên và môi trường đã có những nghiên cứu và xác định các giải pháp.

Mặc dù, nếu nói về lượng mưa và lượng nước mặt chảy (bao gồm nước nội địa và nước quốc tế) chúng ta có lượng nước khá phong phú. Nhưng nếu tính về lượng nước ở nước ngoài là hơn 63%, chúng ta đang phụ thuộc vào nguồn nước ngoài, xuyên biên giới chảy vào nước ta. Trong khi đó, nếu nói trên lượng nước nội địa thì tỷ lệ người dân được sử dụng nước nhìn chung là thấp hơn trung bình với thế giới.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, hiện nay có rất nhiều vấn đề đang đặt ra như các vị đại biểu nói, đó là tác động kép của biến đổi khí hậu, làm cho việc phân bổ nước không đều theo địa lý, theo mùa. Bên cạnh đó, phát triển kinh tế - xã hội ở trong nước, như nghiên cứu ở đồng bằng sông Cửu Long, Nghị quyết số 120/NQ-CP đã chỉ ra, nếu không thay đổi cơ cấu phát triển kinh tế thì chúng ta không đảm bảo được tính bền vững.

Cụ thể, lượng nước của các quốc gia thượng nguồn chiếm đến 20%, có thể được trữ lượng thông qua các hồ thủy điện và hồ chứa.

"Nếu nói về mùa đông, mùa khô hạn, chúng ta mất 70%- 80% lượng nước do biến đổi khí hậu, như vậy chỉ còn khoảng 20%-30% về giới hạn nguồn, nếu họ giữ lại 20% thì chúng ta hoàn toàn bất ổn và mất an ninh liên quan đến nguồn nước"- Bộ trưởng thông tin.

Mặt khác, theo người đứng đầu ngành TN&MT, chúng ta đã có những nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho thấy thể chế về nước của chúng còn có vấn đề. Việt Nam chưa có sự phối hợp chặt chẽ, chưa có đầu tư để đảm bảo được hạ tầng về nước. Việt Nam cũng chưa có chính sách kinh tế tài chính. Hiện nay, 80% lượng nước sử dụng dùng cho nông nghiệp. Hiệu quả sử dụng trên một đơn vị (m3) ở nước ta mới có 2,37 USD, trong khi thế giới là 19,57 USD, ở Lào là 2,57 USD. Nói như vậy, có nghĩa chúng ta sẽ phải làm rất nhiều biện pháp để nâng hiệu quả sử dụng ở khu vực chiếm 80% này.

Theo Bộ trưởng, ngành tài nguyên và môi trường đã xác định các giải pháp; trong đó, phải tiếp tục xem xét lại thể chế để rõ hơn trách nhiệm quản lý nhà nước; làm rõ để tìm nguồn lực đầu tư vào cho vấn đề hạ tầng, đặc biệt là quan trắc dữ liệu; vấn đề quy hoạch.

Một giải pháp quan trọng nữa mà Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh đó là phải làm tốt cơ chế phối hợp với các nước có liên quan. Đặc biệt, đưa những vấn đề nước lưu vực sông như sông Mekong, bên cạnh hợp tác Ủy hội sông Mekong, sông Lan Thương, chúng ta phải đưa vấn đề này lên quốc tế hóa; nhiều thiết chế chúng ta phải cùng với các nước vận động để tham gia vào thiết chế chung của quốc tế.